Avrupa, Enerji Güvenliğini Sağlamak İçin 84,1 Milyar Avroluk Doğal Gaz Yatırımları Yapıyor

Avrupa’nın Doğa Gazı Altyapısı: Gereklilik mi, Kriz Mi?

San Francisco merkezli düşünce kuruluşu Global Energy Monitor (GEM), yayınladığı raporda, Avrupa’nın doğal gaz altyapısı konusunda endişelerini dile getirdi. Rapor, bölgenin iki yıl öncesine göre daha güvenli durumda olmasına rağmen, hala “krizdeymiş gibi” hareket ettiğini savunuyor.

GEM’in raporuna göre, Avrupa’nın planladığı doğal gaz projeleri tamamlandığında, mevcut ithalat kapasitesini %55 artıracak. Şu anda sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) talebinin iki katı kadar ithalat kapasitesine sahip olan Avrupa’nın, bu projelerle birlikte 2030 yılına kadar bu kapasiteyi dörde katlayabileceği belirtiliyor.

Raporda, doğal gaz fiyatlarının dalgalanmalara ve arz kesintilerine maruz kaldığına dikkat çekiliyor:

“Avrupa, iki yıl öncesine göre çok daha güvenli bir konumda olmasına rağmen, sanki hala krizdeymiş gibi doğal gaz altyapısı inşası devam ediyor. Avrupa’da yeni gaz altyapısı gereksiz.”

Mevcut LNG terminallerinin ve gaz boru hatlarının tam kapasite kullanılması durumunda, yılda 50 kömür santraline eşdeğer emisyon oluşacağı vurgulanıyor. Bu durumun AB’nin 2030 yılına kadar emisyonları %55 azaltma planıyla çeliştiği belirtiliyor.

Raporda ayrıca, Avrupa’da yenilenebilir enerji** üretiminin arttığı ve geçen yıl rüzgardan elektrik üretiminin doğal gazı ilk kez geçtiğine işaret ediliyor. Gaza yapılan yüksek yatırımların, Avrupa’nın enerji dönüşümüne uygun olmadığı savunuluyor.

GEM’e göre, Avrupa ülkeleri

• 248,7 milyar metreküplük yeni LNG kapasitesi
• 16.491 kilometrelik boru hattı

geliştirmektedir. Buna yılda 46 milyar metreküp gaz ithal edebilecek sınır ötesi boru hatları da dahildir.

Avrupa’nın LNG terminalleri için 44,4 milyar avro, boru hatları için 39,7 milyar avro olmak üzere toplam 84,1 milyar avro harcama yapması bekleniyor. Raporda, şu anda yapım aşamasındaki projelerin 10 milyar avro maliyetli olduğu ve Avrupa’da en fazla gaz altyapısı geliştiren Almanya, İtalya ve Yunanistan’ın bu planların yaklaşık 45 milyar avroluk kısmından sorumlu olduğu belirtiliyor.

GEM’in tahminlerine göre, geçen yıl 319 milyar metreküplük LNG ithalat kapasitesi olan Avrupa’nın talebi 167 milyar metreküpte kaldı. Talebin 2030 yılında 135 milyar metreküpe düşmesi ve kapasitenin de 568 milyar metreküpe çıkması bekleniyor.

Rapor, Avrupa’nın LNG planlarının 2022’nin başından bu yana hızla ilerlediğini, ancak 2023’te ertelemelerin görüldüğünü belirtiyor. Bu durum, LNG kapasitesi artırımı için inşa halinde 11 terminal olduğunu gösteriyor. Almanya’nın 8 milyar metreküp kapasiteli Brunsbüttel LNG terminali, 1,3 milyar avroluk maliyetiyle en yüksek profilli projelerden biri.

Teklif edilen 39 LNG projesi arasında Almanya’nın 20 milyar metreküp kapasiteli Wilhelmshaven TES LNG terminali yer alıyor. Bu proje yaklaşık 9 milyar avroluk bir maliyete sahip. Birleşik Krallık’ın 6,3 milyar metreküp kapasiteli South Hook LNG Terminali genişletme projesi ve Yunanistan’ın 6 milyar metreküp kapasiteli Thrace Yüzer LNG Depolama ve Gazlaştırma Ünitesi (FSRU) da diğer önemli projeler arasında yer alıyor.

Boru hatlarına yönelik yatırımlarda, Polonya’nın 308 kilometre uzunluğundaki Gustorzyn-Wronow projesi 1,1 milyar avroluk maliyetiyle ön plana çıkıyor. Ukrayna’nın 273 kilometrelik Taganrog-Melitopol-Berdyansk Boru Hattı da dikkate değer bir proje.

Teklif edilen 29 boru hattı projesi arasında 1870 kilometre uzunluğundaki EastMed Boru Hattı ve 976 kilometrelik Poseidon Boru Hattı öne çıkıyor. EastMed Boru Hattı yaklaşık 6 milyar avroya, Poseidon Boru Hattı ise 3 milyar dolardan fazla maliyete sahip.

Avrupa’nın Rus gazından uzaklaşma kararı, Ukrayna Savaşı’nın ardından gündeme gelmişti. AB ülkeleri doğal gazı elektrik üretimi, sanayi ve konutlarda kullanıyorlar. 2021 yılında AB’nin doğal gaz ithalatının yaklaşık %45’i Rusya’dan sağlanıyordu.

Avrupa Komisyonu,”REPowerEU” planıyla Rus gazına bağımlılığı azaltmayı hedefliyor. Bu plan, gaz talebinin azaltılmasını, yenilenebilir enerjinin payının artırılmasını ve ABD’den LNG ithalatı yoluyla Rus gazına olan açığın kapatılmasını içeriyor.

LNG kargolarının Asya’dan Avrupa’ya yönlendirilmesiyle LNG fiyatları yükseldi ve Avrupa’nın krizi küresel bir gaz krizine dönüştü. Japonya gibi ithalatçılar yüksek fiyatlar öderken, Bangladeş ve Pakistan gibi gelişmekte olan ülkeler LNG piyasasının dışında kaldı.

GEM’e göre, Avrupa şu anda ikinci kışı yaşamasına rağmen, gaz krizi sona ermiş sayılabilir. Avrupa’nın doğal gaz depolama seviyeleri son iki kışta ortalamanın üzerinde seyretti ve kasımda depoların %99,6’sı doldu. Avrupa, talebini karşılamak için küresel piyasalardan yeterli miktarda gaz ithal edebiliyor.

Enerji Ekonomisi ve Finansal Analiz Enstitüsü (IEEFA) tarafından yayınlanan bir raporda, Avrupa ülkelerinin mevcut LNG terminallerini yarı kapasiteyle kullanması eleştirilmişti.