Çin’in nadir toprak tekeli, “açık fiyatlandırma” vaadini gölgeliyor

Ulusal Güvenlik için Fiyat ve Arz-Talep Tahminlerinde Şeffaflığın Artırılması

ABD Savunma İleri Araştırma Projeleri Ajansı (DARPA), “Kritik Materyallerin Fiyat, Arz ve Talep Tahminlerinde Artan Şeffaflık” başlıklı bir açıklama yayımladı. Açıklamada, Kritik Emtialar Fiyatlandırması ve Arz, Talep, Kapasite Tahminlerinde Şeffaflığı Artırma Programı (OPEN) hakkında bilgiler verildi.

Programın Amacı:

OPEN programı, kritik emtia fiyatlandırmasında ve arz, talep, kapasite tahminlerinde şeffaflığı artırarak tedarik zinciri esnekliğini ve ulusal güvenliği geliştirmeyi amaçlamaktadır.

Çalışma Şekli:

OPEN, gözlemlenebilir girdi maliyetleri hakkında ticari ve kamuya açık verileri analiz edecek ve bunlara göre fiyat tahminleri yapacaktır. Ayrıca, arz ve talep tahminlerini iyileştirmek için zaman serisi tahmini, ekonomik modelleme ve makine öğrenimi alanındaki gelişmeleri kullanacaktır.

Ortaklık:

Yapay zekaya dayalı bu program, ABD Jeolojik Araştırma Merkezi (USGS) ile ortaklaşa yürütülecektir.

Kritik Minerallerde Fiyatlandırma Mekanizması:

Türkiye Kritik Mineral İnisiyatifi kurucusu Sait Uysal, kritik minerallerde şeffaf bir fiyatlandırma mekanizmasının bulunmadığına dikkat çekmiştir.

Çin’in Sektördeki Hakimiyeti:

Uysal, Çin’in sektördeki hakimiyeti nedeniyle şeffaf bir fiyatlandırma mekanizmasının oluşmasının zor olduğunu vurgulamıştır. Çin’in bu hakimiyeti, piyasa fiyatlandırmalarını manipüle ederek düzenleyici veya önleyici bir rol oynamasına olanak sağlamaktadır.

Yeşil Dönüşüm ve Kritik Mineraller:

Yeşil dönüşümle birlikte kritik mineraller için küresel talebin arttığını belirten Uysal, bu artan talebin karşılanmasının zorluğunu ifade etmiştir.

Kritik Minerallerde Piyasa Krizleri:

Kritik minerallerde arz-talep dengesizlikleri, piyasada kriz ve şok etkileri yaratmaktadır. Ticaret savaşları, piyasa dalgalanmalarına ve istikrarsızlığa yol açarak şeffaf fiyatlandırmayı engellemektedir.

Çin’in Stratejileri:

Uysal, Çin’in stratejilerinden biri olarak kritik hammaddelerin ülke dışına çıkmasını engellediğini ve bu sayede kendi üreticilerine bir maliyet avantajı sağladığını belirtmiştir.

Yasa Dışı Madencilik:

Çin’in kritik hammadde üretimini engellemek için başka bir stratejisi de yasadışı madenciliktir. Bu yasadışı madencilik, fiyatları düşük tutmakta ve politik gerginlikler sırasında Çin’in ihracatı kontrol etmesine olanak tanımaktadır.